Sterren

Als je op een donkere avond naar de lucht kijkt, kun je sterren zien. Ze staan in groepjes bij elkaar. Lang geleden gaven mensen die sterrenbeelden namen. Dat waren namen van helden, goden en godinnen, of van dieren. De Poolster heet zo, omdat ze altijd precies boven de noordelijke horizon staat. Als het helder is, kun je best veel sterren zien. Maar nog veel meer sterren zie je met een telescoop. Dat is een echte sterrenkijker. Je kunt er wel een half miljoen sterren door bekijken. Maar er bestaan er nog veel meer. Die zijn zo ver weg of zo klein dat je ze zelfs met een telescoop niet kunt zien. In de ruimte, het heelal, zijn meer sterren dan zandkorrels op alle stranden van de wereld.


© Corbis/HH, Amsterdam

Dit groepje sterren lijkt wel wat op een pan met een gebogen steel. Het is een onderdeel van het sterrenbeeld de Grote Beer.

Wat is een ster?

Een ster lijkt klein maar is enorm groot. Het is eigenlijk een bol van gas. Gas lijkt op lucht. De gasbol is heel heet en daardoor straalt de ster licht en warmte uit. Net als de zon. Dat is onze eigen superster. Andere sterren zijn net zo warm en groot of soms nog wel veel groter. Maar omdat ze zover weg van ons staan, lijkt het alsof ze piepklein zijn. De aarde draait om de zon. Net als de planeten Mars en Venus, en nog vijf andere. Om de meeste planeten draaien manen. De planeet Jupiter heeft 67 manen. De aarde heeft één maan. De zon met alle planeten en hun bijbehorende manen die er omheen draaien, heten samen het zonnestelsel. 
De zon is dus een ster die dicht bij de aarde staat. Je kunt ook zeggen: sterren zijn zonnen die ver weg van de aarde staan. Overdag staan de sterren ook gewoon aan de hemel. Maar omdat de zon zo fel schijnt, zie je ze niet.

Sterren kijken

Als je naar de sterrenhemel kijkt, lijkt het alsof alle sterren even ver weg staan. Dat is niet zo. De sterren in een sterrenbeeld staan ook bijna allemaal op een andere afstand. We zien er toch een figuur in, omdat ze toevallig allemaal in dezelfde richting staan, vanuit ons gezien.
Als je iets meer weet over de sterren is het nog leuker om ernaar te kijken. Je kunt ze het beste zien als het helemaal donker is en er geen wolken zijn. En als er weinig huizen en lantaarnpalen in de buurt zijn. Hoe donkerder, hoe beter. Je kunt met het blote oog sterren zien, maar met een verrekijker zie je meer. Om rustig te kunnen kijken, zet je de verrekijker op een standaard. 
Nog beter lukt het met een telescoop. Maar die is heel groot en duur. Bij een sterrenwacht hebben ze telescopen. Veel sterrenwachten organiseren lezingen. Je kunt er ook door de telescopen kijken. Dan zie je de maan, de planeten en de sterren van ‘dichtbij’. Dat is heel bijzonder.

© Dennis Beek/ANP, Rijswijk

Door een telescoop kun je sterren, de maan en planeten heel goed bekijken.

Dit is een samenvatting van Junior-Informatieboekje 15 Sterren.